به گزارش مجله خبری نگار،در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲، منطقه دورافتاده Peace River در شمال غربی آلبرتا، که بخشی از منطقه منابع ماسههای نفتی کانادا است، توسط زمینلرزهای به بزرگی ۵.۶ ریشتر لرزید. این زمین لرزهها در فاصله بیش از ۴۰۰ مایلی احساس شد، اما تلفات یا خسارات احتمالی گزارش نشده است.
هفته گذشته سه زمین لرزه خفیف ۴.۵، ۴.۶ و ۳.۸ در این منطقه احساس شد. اولین زلزله در عمق یک کیلومتری زیرزمین رخ داد، در حالی که زمین لرزه دوم و سوم درپنج کیلومتر زیر سطح زمین بودند.
پیش از این، محققان زلزلهها را به شکست هیدرولیکی (فرآیندی برای آزادسازی نفت و گاز با تزریق مایعات به شکافهای زیرزمینی برای باز کردن این شکاف ها) و دفع فاضلاب در بخشهایی از آلبرتا و بریتیش کلمبیا مرتبط میدانستند. با این حال، مطالعه جدید که در ۲۳ مارس در Geophysical Research Letters منتشر شد، اولین مطالعهای است که چنین زمین لرزه بزرگی را به فعالیتهای انسانی در این مکان دور افتاده، که در آن صنعت نفت بر بهره برداری از شنهای نفتی به جای شکست هیدرولیکی متمرکز شده نسبت داده است.
رایان شولتز، نویسنده ارشد این مطالعه، که اخیراً دکترای خود را در رشته ژئوفیزیک از دانشگاه استنفورد به پایان رسانده است، میگوید: زلزلههایی با بزرگی مشابه رویداد رودخانه Peace، اگر در مناطق پرجمعیتتر اتفاق بیفتند، میتوانند مخرب و حتی مرگبار باشند.
ویلیام الزورث، یکی از نویسندگان این مطالعه و استاد ژئوفیزیک دانشگاه استنفورد، میگوید: زلزله رودخانه Peace توجه ما را به خود جلب کرد، زیرا در مکانی غیرعادی رخ داد. شواهد متقاعد کننده و متعددی نشان میدهد که این زمین لرزه ساخته دست بشر است.
استخراج قیر درمنطقه رودخانه Peace متداول است. کارگران مقادیر زیادی آب داغ یا حلالها را در زیرزمین تزریق میکنند تا ماده مشابه قیر را که با فلزات سنگین، هیدروکربنها و مواد شیمیایی مضر مخلوط میشود، را به حرکت درآورند. چگونه میتوان این فاضلاب را دفع کرد؟ با تزریق مجدد زیرزمینی.
از زمان شروع عملیات بازیابی قیر در منطقه مطالعاتی رودخانه Peace در دهه ۱۹۸۰، حدود ۴۰۰۰۰ استخر شنای المپیک (۱۰۰ میلیون متر مکعب) فاضلاب به زیر زمین تزریق شده است.
اطلاعات مربوط به فعالیتهای دفع فاضلاب در رودخانه Peace و تغییر شکل زمین توسط ماهوارهها و زلزله نگاری منطقهای اندازهگیری میشود و در دسترس عموم است. هنگامی که محققان دادهها را بررسی کردند، دریافتند که زمینلرزههای مکرر و جزئی منطقه همچنین زمین لرزه بزرگ نوامبر ۲۰۲۲ به دفع پساب حاصل از بازیافت قیر مرتبط است.
شواهد قابل توجهی از طریق مشاهدات ماهوارهای آشکار شد. شواهد ۳.۴ سانتی متر برآمدگی زمین را در زمین لرزه نوامبر نشان دادند. این تغییر ارتفاع با حرکت لرزهای در امتداد یک خط گسلی که قبلاً مستند نشده بود مطابقت دارد. بر اساس این مطالعه، حجم بالای دفع فاضلاب، فشار آب روی گسل را افزایش داده، سپس آن را ضعیف و مستعد لغزش کرده است.
نتایج این مطالعه برای جلوگیری از وقوع بیشتر این رویدادها ضروری است. آنها همچنین برای افزایش ایمنی عملیاتهای جاری و آینده مرتبط با انرژی، مانند ذخیره سازی زیرزمینی دی اکسید کربن برای کمک به کاهش تغییرات آب و هوایی دارند بسیار مفید هستند.
به گفته محققان دانشگاه استنفورد، گسترش پایش لرزهای در سایتهای بازیابی فعال نفت مانند رودخانه Peace و جاهای دیگر به دانشمندان کمک میکند تا درک بهتری از زمان و چگونگی فعالیتهای انسانی که به زمینلرزه منجر میشود داشته باشند.